Schoonmaak

Een schilderij dient met enige regelmaat ‘schoongemaakt’ te worden. Denk maar eens aan een raam dat nooit gewassen wordt. Vervuilde lucht en in de atmosfeer rondzwevend vet, rook en roetdeeltjes hechten zich aan de verflaag en tasten deze aan. Men heeft het bij schoonmaken echter over twee verschillende zaken, nl. oppervlakte-reiniging en vernisafname. Oppervlaktereiniging kan droog en nat. Bij droog reinigen wrijft men de vervuiling handmatig af met een doek, kwast of speciale spons of gebruikt men poeders om het oppervlak schoon te stralen. Bij nat reinigen maakt men gebruik van water en een middel dat de oppervlaktespanning vermindert.

Bij vernisafname wordt met behulp van oplosmiddelen de vergeelde vernislaag geheel of gedeeltelijk verwijderd. Vernisafname is één van de moeilijkste en meest omstreden restauratiewerkzaamheden. Onkundig en onzorgvuldig uitgevoerde kan dit leiden tot verfverlies of bij teveel wrijving tot het verpoetsen van de verflaag. De ‘schoonmaak’ beperkt zich meestal niet tot alleen de voorkant, ook de achterkant verdient aandacht. Het minste wat gedaan kan worden is het wegzuigen van het stof. Ook wordt met speciale zuigmondjes het opgehoopte vuil tussen linnen en spanraam verwijderd.

Het voorbeeld laat een vernisafname zien waarbij een zwaar geoxideerde vernislaag verwijderd wordt. Dit komt de leesbaarheid van het schilderij zeer ten goede.